Koszt wynajęcia adwokata lub radcy prawnego do prowadzenia sprawy cywilnej w Polsce często ustalany jest na podstawie wartości przedmiotu sporu (WPS). Wartość ta, w uproszczeniu, odpowiada kwocie, o którą jesteśmy pozywani lub kwocie, którą sami pozywamy. W odróżnieniu od spraw karnych, gdzie oszacowanie kosztów może być bardziej skomplikowane, w sprawach cywilnych łatwiej jest na wstępie ocenić przewidywane wydatki na usługi adwokackie lub radcowskie.
Ważnymi dokumentami w tym kontekście są: rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Rozporządzenia te ustalają minimalne stawki za usługi prawnicze, zależne od wartości przedmiotu sporu. Zawierają one progi wartościowe, które określają minimalne opłaty za czynności adwokackie lub radcowskie w zależności od kwoty, o którą toczy się spór. Jest to rodzaj cennika, który pozwala na orientacyjne oszacowanie kosztów wynajęcia adwokata lub radcy prawnego w danej sprawie cywilnej.
Stawki minimalne dla adwokatów lub radców prawnych zależne od wartości przedmiotu sprawy
Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:
1) do 500 zł – 90 zł;
2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł;
3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł;
4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;
5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;
6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;
7) powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;
8) powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;
9) powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł.
Istotnym jest zwrócenie uwagi, że wskazane w rozporządzeniach stawki są stawkami minimalnymi. Oznacza to, że są to kwoty, poniżej których adwokaci lub radcowie prawni nie powinni oferować swoich usług. Przykładowo, jeżeli klient został pozwany o kwotę 200 000 zł, minimalna stawka za podjęcie się prowadzenia takiej sprawy przez adwokata lub radcę prawnego wynosi 5400 zł.
Stawki minimalne w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu nakazowym stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:
- do 500 zł 60 zł
- powyżej 500 zł do 1500 zł 180 zł
- powyżej 1500 zł do 5000 zł 600 zł
- powyżej 5000 zł do 10 000 zł 1 200 zł
- powyżej 10 000 zł do 50 000 zł 2 400 zł
- powyżej 50 000 zł do 200 000 zł 3 600 zł
- powyżej 200 000 zł 7 200 zł
Kiedy płaci się adwokatowi lub radcy prawnemu?
Zazwyczaj klient opłaca adwokata lub radcę prawnego z góry, przed rozpoczęciem realizacji zlecenia. Ta praktyka dotyczy różnych działań prawnych, w tym sporządzania pism procesowych, jak i reprezentowania klienta przed sądem (w tym sądem okręgowym i apelacyjnym), organami postępowania przygotowawczego oraz instytucjami publicznymi. Sposób rozliczeń między klientem a adwokatem lub radcą prawnym może być jednak różny i zależy od indywidualnych ustaleń oraz sytuacji, w jakiej znajduje się klient.
Należy podkreślić, że zarówno warunki współpracy, jak i sposób rozliczeń, są często przedmiotem negocjacji i ustaleń indywidualnych. Mogą one uwzględniać specyfikę sprawy, złożoność działań prawnych, a także indywidualne potrzeby i możliwości finansowe klienta. Dlatego ważne jest, aby każda osoba zainteresowana korzystaniem z usług adwokackich lub radcowskich dokładnie omówiła te kwestie z wybranym prawnikiem przed rozpoczęciem współpracy.
