Podział majątku wspólnego małżonków to kwestia, która najczęściej pojawia się tuż po rozwodzie, chociaż niekiedy może zostać rozstrzygnięta przez sąd w wyroku rozwodowym. Jak przebiega podział majątku po rozwodzie, gdy byli małżonkowie mają wspólne dzieci? Czy obecność małoletnich dzieci wpływa na sposób podziału majątku? Jeżeli przygotowujesz się do podziału majątku po rozwodzie, to poniższy poradnik jest dla Ciebie.
Czy sąd bierze pod uwagę dzieci przy podziale majątku wspólnego?
Mimo że dzieci nie są stroną w postępowaniu o podział majątku wspólnego rozwiedzionych małżonków, to jednak obecność dzieci – w szczególności małoletnich – ma znaczenie podczas przyznawania małżonkom poszczególnych składników wchodzących w skład wspólnego majątku (np. nieruchomości). W razie braku możliwości fizycznego podziału mieszkania czy domu, sąd orzeknie o jego przyznaniu jednemu z małżonków bądź o jego sprzedaży. Przy czym jednym z kluczowych czynników decydujących o ostatecznym kształcie podziału będzie tu dobro dzieci rozwiedzionych małżonków.
Czy dzieci mają wpływ na wysokość udziałów małżonków we wspólnym majątku? Co do zasady, każdy z małżonków ma taki sam udział w majątku wspólnym. Ale przewidziany został też wyjątek. Mowa o art. 43 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Z przywołanego artykułu wynika, że ważne powody są podstawą, aby żądać ustalenia udziałów w majątku wspólnym z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku. Ważnym powodem będzie np. pozostawanie przez jednego z małżonków bez pracy przez wiele lat przy jednoczesnym braku zainteresowania zarówno dziećmi, jak i domem.
Podział majątku po rozwodzie a nieletnie dzieci
W przypadku małoletnich dzieci sąd w wyroku rozwodowym orzeka o władzy rodzicielskiej. Małżonek, któremu sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej, może zakładać, że ta okoliczność będzie miała odzwierciedlenie w proporcji udziałów we wspólnym majątku. To błędne założenie.
Wykonywanie władzy rodzicielskiej przez jednego z małżonków nie spowoduje, że jego udział w majątku wspólnym będzie wyższy. Jednak wciąż może on ubiegać się o wspomniany wyżej nierówny podział udziałów w majątku, wskazując choćby, że przez ostatnie lata pozostawał aktywny zawodowo oraz jednocześnie był w całości obciążony opieką nad dziećmi i domem.
Podział nieruchomości po rozwodzie a dzieci
Sprawy rozwodowe w Warszawie rzadko obejmują kwestię podziału majątku – najczęściej ma on miejsce już po rozwodzie. W obu przypadkach sąd orzekając o wspólnym mieszkaniu (lub domu) małżonków, uwzględnia potrzeby dzieci i małżonka, któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. W praktyce może to oznaczać przyznanie tego składnika majątku małżonkowi opiekującemu się małoletnimi dziećmi z jednoczesnym zobowiązaniem go do spłaty połowy wartości nieruchomości drugiemu małżonkowi.
Powyższe rozwiązanie jest podyktowane tym, że sąd ma na uwadze dobro małoletniego dziecka. Dzięki przyznaniu nieruchomości małżonkowi, któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej:
- kwestia zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków zamieszkania zostaje rozwiązana;
- możliwe jest uniknięcie przeprowadzki (zmiany miejsca zamieszkania), która mogłaby uniemożliwić dzieciom kontynuowanie nauki w dotychczasowej szkole, co z kolei mogłoby negatywnie przełożyć się na ich rozwój;
- dzieci mogą pozostać w środowisku, które znają i z rodzicem, z którym łączą je głębsze więzi.
W sprawach o podział majątku duże znaczenie ma indywidualna sytuacja rozwodzących się małżonków. Może się zdarzyć, że z uwagi na dysproporcję w zarobkach, rodzic, któremu sąd przyznał władzę rodzicielską, nie byłby w stanie spłacić drugiego rodzica. Wówczas kwestię mieszkania trzeba rozwiązać inaczej – np. przyznając je drugiemu byłemu małżonkowi z obowiązkiem spłaty albo poprzez jego sprzedaż i podział uzyskanych w ten sposób środków.
Podział majątku po rozwodzie a pełnoletnie dzieci
Małżonkowie decydujący się na rozwód w Warszawie mogą mieć zarówno małoletnie dzieci, jak i dorosłe – pełnoletnie. Sąd w wyroku rozwodowym orzeka o władzy rodzicielskiej wyłącznie wobec wspólnych małoletnich dzieci rozwodzących się małżonków. Czy to oznacza, że obecność dorosłych dzieci nie ma żadnego wpływu na przyznanie jednemu z małżonków np. mieszkania? Niekoniecznie.
Dorosłe dziecko wciąż może mieszkać z jednym z rodziców w mieszkaniu (które wchodzi w skład wspólnego majątku małżonków), a to z uwagi na kontynuowanie nauki, co z kolei uniemożliwia mu podjęcie pracy. Taka okoliczność może (ale nie musi) zostać uwzględniona przez sąd, gdy będzie on orzekać o wspólnej nieruchomości małżonków.
Jak przygotować się do podziału majątku wspólnego przy posiadaniu dzieci?
Z perspektywy małżonków, którzy posiadają małoletnie dzieci, dobrym pomysłem może być polubowny podział majątku (np. w formie umowy). Ponieważ jednak to rozwiązanie wiąże się z wypracowaniem porozumienia, małżonkowie muszą pozostawać w dobrych relacjach albo przynajmniej mieć na uwadze dobro swoich dzieci.
Jeżeli polubowny podział majątku nie jest możliwy, pozostaje droga sądowa. Wówczas rozsądne będzie skonsultowanie się z radcą prawnym specjalizującym się w prawie rodzinnym. Prawnik:
- odpowie na pytania, które dotyczą podziału majątku po rozwodzie w kontekście posiadania dzieci;
- pomoże ustalić, jakie składniki wchodzą w skład majątku wspólnego – sprawa może nie być prosta, gdy małżonkowie modyfikowali umowę majątkową małżeńską na różnych etapach trwania małżeństwa (sprawdź, co to jest intercyza);
- przygotuje niezbędne dokumenty – w szczególności wniosek o podział majątku wspólnego małżonków.
Najczęstsze pytania o podział majątku wspólnego po rozwodzie a dzieci
Gdy małżonkowie posiadają wspólne dzieci, podział majątku wspólnego jest w ich interesie. Jednak postępowanie to może rodzić wiele wątpliwości. Poniżej znajdziesz kilka odpowiedzi na często zadawane pytania.
Czy posiadanie dzieci ma wpływ na podział majątku po rozwodzie?
Posiadanie dzieci i władza rodzicielska nie wpływają na ustalenie przez sąd nierównych udziałów w majątku wspólnym po rozwodzie, ale mają znaczenie dla przyznania małżonkom poszczególnych składników majątku (np. mieszkania). Dzieci nie są stroną postępowania o podział majątku.
Jak wygląda podział majątku przy niepełnoletnich dzieciach?
Sąd kieruje się dobrem niepełnoletnich dzieci, przyznając małżonkom poszczególne składniki majątku. Przykładowo mieszkanie (wraz z obowiązkiem spłaty połowy jego wartości drugiemu rodzicowi) większą szansę ma otrzymać ten rodzic, który będzie zajmował się dziećmi na co dzień. Każda sytuacja jest jednak inna – wymaga indywidualnego podejścia.
Jak sąd dzieli majątek przy dorosłych dzieciach?
Jeżeli w momencie podziału majątku dzieci rozwodzących się małżonków są pełnoletnie, w decyzji sądu o przyznaniu poszczególnych składników majątku małżonkom nie będą odgrywały roli kwestie władzy rodzicielskiej i dobra małoletnich dzieci. Jednocześnie sąd może wziąć pod uwagę np. zamieszkiwanie z jednym z rodziców dorosłego dziecka, które kontynuuje naukę i nie utrzymuje się samodzielnie. Zależy to jednak od indywidualnej sytuacji dziecka i rodziców.
Rozważasz rozwód? Zastanawiasz się, jak nie dać się przy podziale majątku? Zagadnienie podziału wspólnego majątku ma wiele niuansów. Jeżeli powyższy artykuł nie odpowiedział na wszystkie Twoje pytania, to pomóc mogą prawnicy z Kancelarii Prawnej Szeffner Wspólnicy.
