W tym wpisie wyjaśnimy, kiedy pomimo złożeniu pozwu o rozwód, sąd nie orzeknie rozwodu. Zgodnie z art. 56 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd orzeknie rozwód, jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. W paragrafie drugim zastrzeżono jednak, że pomimo stwierdzenia trwałego i zupełnego rozkładu pożycia sąd nie orzeknie rozwodu w sytuacji gdy byłby on sprzeczny z zasadami współżycia społecznego albo na jego skutek miałoby ucierpieć dobro wspólnych, małoletnich dzieci stron.
O tym, kiedy spełnione są przesłanki trwałości i zupełności rozkładu pożycia małżeńskiego pisaliśmy we wpisie https://kancelaria-szeffner.pl/blog/rozwod-krok-po-kroku/
Dobro wspólnych małoletnich dzieci – jako przeszkoda w orzeczeniu rozwodu
Jeżeli rozwodzący się małżonkowie są rodzicami wspólnych małoletnich dzieci, to sąd z urzędu będzie zobligowany do zbadania, czy na skutek orzeczenia rozwodu nie ucierpi dobro dzieci. Dzieci małoletnie, to takie które nie ukończyły 18 lat.
Należy pamiętać, że dobro dzieci jest tutaj rozumiane w kontekście emocjonalnym, a nie ekonomicznym. Sąd będzie zatem badał, czy po rozwodzie zostaną zaspokojone potrzeby emocjonalne dzieci, co najmniej w takim zakresie, jak ma to miejsce w małżeństwie i czy utrzymanie małżeństwa rodziców nie będzie dla dziecka bardziej korzystne niż rozwód. Sąd będzie również brał pod uwagę w jaki sposób rozwód wpłynie na wzajemne relacje rodziców z dziećmi. W tym kontekście najważniejsze będzie czy rozwód nie wpłynie na osłabienie więzi pomiędzy dziećmi a tym z rodziców, przy którym nie pozostaną dzieci.
Aby sprawdzić opisane powyżej przesłanki, sąd skorzysta z opinii biegłego psychologa lub z opinii Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (OZSS). W skład takich zespołów wchodzą specjaliści z różnych dziedzin – w tym m.in. z zakresu psychologii, pedagogiki, pediatrii oraz psychiatrii dzieci i młodzieży. W praktyce najczęściej jednak w badaniu bierze udział psycholog i pedagog lub dwóch psychologów.
Sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego
Zasady współżycia społecznego mają charakter klauzuli generalnej. Należy je rozumieć jako zbiór norm norm etycznych i moralnych, stanowiących wskazówki dotyczące właściwego postępowania w relacjach międzyludzkich.
Omawiana przesłanka, która może zaszkodzić w orzeczeniu rozwodu będzie wchodzić w rachubę zwłaszcza wtedy, gdy z zasadami współżycia społecznego nie dałoby się pogodzić rażącej krzywdy, jakiej doznał by małżonek sprzeciwiający się żądaniu rozwodu albo gdy przeciw rozwodowi przemawiają poważne względy natury społeczno-wychowawczej. W tym kontekście wskazać można, że orzeczenie rozwodu – jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego – byłoby m.in. gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore i wymaga pomocy, a rozwód byłby dla niego rażącą krzywdą. Można to wytłumaczyć tym, że porzucenie małżonka w ciężkiej chorobie, a więc w sytuacji gdy potrzebuje on specjalnej troski i opieki oraz serdeczności z reguły spotyka się ze sprzeciwem moralnym ze strony społeczeństwa.
