Przed wydaniem orzeczenia o rozwodzie, sąd bada, czy między małżonkami doszło do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia. Jakie mogą być przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego i kiedy można uznać, że jest on trwały? Po jakim czasie można stwierdzić trwały rozkład pożycia małżeńskiego? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.
Na czym polega rozkład pożycia małżeńskiego? Definicja
Zarówno rozkład pożycia małżeńskiego, jak i samo pożycie małżeńskie nie zostały zdefiniowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (KRiO). Aby zrozumieć, na czym polega rozkład pożycia małżeńskiego, należy wyjść od tego, czym jest pożycie małżeńskie.
Przez pożycie małżeńskie należy rozumieć więzi, które wytworzyły się między małżonkami – mowa o więzi emocjonalnej (duchowej), fizycznej i gospodarczej. To właśnie istnienie tych więzi uznaje się za fundament prawidłowego funkcjonowania małżeństwa. W praktyce małżonkowie darzą się uczuciem, wspierają zarówno w codziennych sytuacjach, jak i w długofalowych planach. Mają również wspólne miejsce zamieszkania oraz współdecydują o domowym budżecie.
Zupełny rozkład pożycia małżeńskiego ma miejsce, gdy doszło do zerwania więzi łączących małżonków. Oznacza to, że między małżonkami zanikły:
- Więź duchowa (emocjonalna). Małżonkowie przestają obdarzać się uczuciem, którym darzyli się wcześniej. Często idzie to w parze z zanikiem wzajemnego zaufania i akceptacji.
- Więź fizyczna. To nie tylko zaprzestanie utrzymywania kontaktów intymnych – to także zanik wszelkich gestów, przez które małżonkowie dotychczas wyrażali swoje uczucia.
- Więź gospodarcza. Jej zanik może występować zarówno w sytuacji, kiedy małżonkowie wciąż zamieszkują ze sobą, jak i po wyprowadzce jednego z nich. Przy czym w pierwszym przypadku brak jest ich wspólnej płaszczyzny dotyczącej np. dotyczącej organizacji i przygotowywania posiłków.
Nie każdy zanik więzi łączącej małżonków oznaczać będzie rozkład pożycia. Często zdarza się, że małżonkowie żyją w rozłączeniu, ale podyktowane jest to względami czysto ekonomicznymi i odbywa się na podstawie wzajemnego porozumienia.
Przykład: Ze względów ekonomicznych Grażyna i Sławek mieszkają osobno – Grażyna pracuje za granicą i do domu przyjeżdża jedynie kilka razy w roku. Mimo że małżonkowie nie mieszkają na co dzień pod tym samym adresem, to nie można mówić o rozpadzie pożycia małżeńskiego. Podobnie byłoby, gdyby mieszkali razem, ale ze względu na chorobę jednego z nich utrzymywanie intymnych kontaktów czasowo nie byłoby możliwe.
Jakie mogą być przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego?
Rozkład pożycia małżeńskiego stanowi konieczną przesłankę do skutecznego wystąpienia przez małżonka o rozwód w Warszawie. Jeżeli rozkład pożycia nie jest trwały, ale dotyczy wszystkich trzech wymienionych wyżej więzi (duchowa, ekonomiczna i fizyczna), możliwa jest separacja w Warszawie (prawna lub faktyczna). Trzeba jednak pamiętać, że do rozkładu pożycia nie dochodzi z dnia na dzień i jest to proces rozciągnięty w czasie. Stopniowe nawarstwianie się problemów, których małżonkowie nie rozwiązują, może negatywnie wpłynąć na poszczególne więzi i w rezultacie doprowadzić do ich rozkładu. Należy jednak mieć na uwadze, że każdy przypadek jest indywidualny i w sprawach rozwodowych nie można sobie pozwolić na stosowanie automatyzmów.
Przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego mogą być różne. Można kolokwialnie powiedzieć, że każdy prawnik rodzinny w Warszawie spotkał się z następującymi przyczynami:
- Uzależnienie od środków odurzających. Może to być alkohol lub narkotyki. Takie uzależnienie destabilizuje życie rodzinne. Dotyczy to zarówno wydatkowania środków z budżetu rodzinnego oraz stwarzania sytuacji niebezpiecznej dla pozostałych członków rodziny, w tym niejednokrotnie ocierającej się o różnego rodzaju patologie.
- Problemy finansowe. To również częsta przyczyna rozkładu pożycia małżeńskiego. Zwłaszcza długotrwałe problemy finansowe mogą doprowadzić do napięć w małżeństwie, a w ostateczności do jego rozpadu.
- Stosowanie przemocy. Po zawarciu małżeństwa może się okazać, że małżonkowie wcale nie znali się tak dobrze, jak zakładali, a jeden z nich stosuje przemoc fizyczną czy psychiczną. Tymczasem przemoc to naruszenie jednego z podstawowych obowiązków małżeńskich i jest traktowana jako zawiniona przyczyna rozwodowa.
- Niewierność. Zgodnie z przepisami KRiO małżonkowie mają obowiązek zachować wobec siebie wierność. W konsekwencji przyczyną rozkładu pożycia małżeńskiego może być zdrada małżonka.
- Bezpłodność. Brak możliwości posiadania potomstwa przez jednego z małżonków może być źródłem konfliktu w małżeństwie i w rezultacie doprowadzić do konfliktu pociągającego za sobą rozpad związku małżeńskiego i wystąpienia o rozwód.
- Niezgodność charakterów i poglądów. Podstawą do orzeczenia rozwodu często jest też niezgodność charakterów czy różnice światopoglądowe. Brak wspólnych celów życiowych czy różne style komunikacji mogą spowodować, że każdy z małżonków zacznie żyć własnym życiem co może doprowadzić do całkowitego rozpadu pożycia małżeńskiego.
Po jakim czasie następuje rozkład pożycia małżeńskiego?
Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód – tak stanowi przepis art. 56 § 1 KRiO. Oznacza to, że przesłanka zupełnego rozkładu pożycia nie jest wystarczającą do orzeczenia rozwodu – wykazać trzeba jeszcze trwałość rozkładu pożycia małżeńskiego. Dopiero spełnienie łącznie tych dwóch warunków pozwala twierdzić, że powrót małżonków do wspólnego pożycia małżeńskiego nie jest możliwy. Po jakim czasie następuje rozkład pożycia małżeńskiego?
W przepisach próżno szukać informacji, ile czasu musi minąć, aby można było mówić o trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego. Każda sprawa jest inna i dlatego tak ważne jest indywidualne podejście. To właśnie dlatego podczas kolejnych rozpraw małżonkowie przedstawiają okoliczności rozstania, a wcześniej z ustalają prawnikiem strategię dotyczącą tego, jak udowodnić rozpad pożycia małżeńskiego. W praktyce przyjmuje się, że konieczne jest co najmniej kilka miesięcy, aby mówić o trwałym rozkładzie pożycia małżeńskiego.
Jeżeli zastanawiasz się, jak napisać i złożyć pozew o rozwód? Obawiasz się, czy będziesz w stanie wykazać trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego? Rozważ pomoc specjalisty. Prawnicy z Kancelarii Prawnej Szeffner Wspólnicy kompleksowo pomagają osobom, które myślą o wystąpieniu z żądaniem rozwiązania małżeństwa.
