Zdrada to trudne doświadczenie, które niejednokrotnie prowadzi do rozpadu związku małżeńskiego. Wiele osób zastanawia się jednak nad tym, czy zdrada małżeńska może mieć wpływ na to, jak będzie wyglądał podział majątku. Jak się okazuje, nie zawsze jest to możliwe – nawet jeśli sąd jednoznacznie orzeknie, że do rozpadu pożycia doszło z winy małżonka, który dopuścił się zdrady.
Zdrada a podział majątku – czy może dojść do nierównego podziału?
Zgodnie z ogólną zasadą przy podziale majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej każdemu z małżonków przysługuje połowa majątku wspólnego. Jest to tzw. zasada równych udziałów. Ustawodawca dopuszcza jednak możliwość odejścia od tej zasady w wyjątkowych sytuacjach, gdy za nierównym podziałem przemawiają ważne powody.
Jednym z częściej poruszanych w tym kontekście tematów jest zdrada małżeńska. Choć sama niewierność nie wpływa bezpośrednio na kwestie majątkowe, sąd może uwzględnić całokształt okoliczności, w tym stopień przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego oraz sposób wykonywania obowiązków wobec rodziny.
Sama zdrada nie jest podstawą do nierównego podziału majątku – sąd nie zdecyduje, aby niewiernemu małżonkowi przydzielić mniejszą część majątku po to, by ukarać go za zdradę. Jednak w szczególnych przypadkach, przykładowo jeśli zdrada emocjonalna czy fizyczna wiązała się z rażącym zaniedbywaniem obowiązków rodzinnych lub miała wpływ na sytuację ekonomiczną małżeństwa, może stanowić jedną z przesłanek do nierównego podziału.
Kiedy nierówny podział majątku wspólnego jest możliwy?
Sytuacje, w których sąd może podjąć decyzję o nierównym podziale majątku, dotyczą między innymi spraw, w których do rozkładu pożycia małżeńskiego doszło z powodu zdrady jednego z małżonków.
Warto jednak zacząć od tego, że – zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami – w każdym przypadku istnieje domniemanie, że udział małżonków w majątku wspólnym jest równy. Jeśli jednej ze stron zależy na tym, aby majątek został podzielony inaczej, to przede wszystkim musi ona wystąpić do sądu w wnioskiem o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym, a następnie udowodnić w toku postępowania, że współmałżonek w znacznie mniejszym stopniu przyczyniał się do powstawania majątku wspólnego.
W jakich sytuacjach możliwy jest nierówny podział majątku? Jeśli na przykład jeden z małżonków w sposób rażący zaniedbywał swoje obowiązki względem rodziny, w tym w żaden sposób nie przyczyniał się do gromadzenia majątku wspólnego, może to być podstawą do ustalenia nierównych udziałów przy podziale majątku.
To samo dotyczy przypadków, gdy zdradzający małżonek dopuszczał się trwonienia majątku wspólnego lub nie podejmował pracy zarobkowej. Istotne jest jednak, aby przedstawić w sądzie dowody, które nie pozostawią żadnych wątpliwości co do tego, że taka sytuacja rzeczywiście miała miejsce i doprowadziła ona do rozkładu pożycia małżeńskiego.
Wśród innych sytuacji wymienić można przypadki, gdy jeden z małżonków osiągał o wiele wyższe dochody lub takie, kiedy jedna ze stron wniosła do majątku wspólnego spadek lub darowiznę. Zawsze jednak kwestia zdrady i sposobu podziału majątku wymaga indywidualnej interpretacji, szczególnie w przypadku wyłącznej winy współmałżonka.
Niektórzy zastanawiają się nad tym, czy w sytuacji, gdy jedna z osób pracowała, a druga zajmowała się domem lub dziećmi, możliwy jest nieproporcjonalny podział dorobku wspólnego. Otóż nie – w takim przypadku sąd przyjmuje, że każda ze stron miała taki sam wkład w powstanie majątku wspólnego.
Jak doprowadzić do nierównego podziału majątku wspólnego?
Jeśli zależy Ci na nierównym podziale majątku po rozwodzie w Warszawie lub innym mieście właśnie z uwagi na niewierność małżonka, w pierwszej kolejności porozmawiaj z prawnikiem, który specjalizuje się w sprawach rozwodowych. Dopiero po zapoznaniu się z sytuacją finansową rodziny i okolicznościami rozpadu związku adwokat lub radca prawny może być w stanie określić, czy rzeczywiście istnieje szansa na to, abyś otrzymał większą część majątku wspólnego.
Co więcej, prawnik doradzi Ci, jak napisać pozew o rozwód, jakie materiały dowodowe należy przedstawić w sądzie i jak powinna zostać skonstruowana argumentacja w pozwie i podczas rozprawy, aby szanse na ustalenie nierównych udziałów w majątku były większe. Najistotniejsze jest wykazanie, że drugi małżonek w znacznie mniejszym stopniu przyczynił się do zgromadzenia majątku wspólnego, w związku z czym to Tobie przysługuje większa część.
Mniejsze znaczenie ma natomiast to, czy powodem takiej sytuacji była zdrada (na przykład trwająca przez długi czas znajomość, która generowała dodatkowe koszty po stronie małżonka), czy uzależnienie od hazardu lub alkoholu. Ważne jest, aby sąd nie miał żadnych wątpliwości co do tego, że drugiej stronie należy się mniejsza część majątku wspólnego.
Co sąd bierze pod uwagę przy orzekaniu nierównego podziału majątku?
W art. 43 KRO ustawodawca wprowadził dwie przesłanki, które pozwalają na ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym. Pierwsza z nich to „ważne powody”, dla których jeden z małżonków żąda ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym. Ważnymi powodami ustalenia przez sąd nierównych udziałów mogą być m.in.: prowadzone przez lata drugie życie, rażąca niegospodarność, hazard, gry losowe, wydawanie pieniędzy na alkohol lub narkotyki, itp. Drugą z przesłanek jest natomiast stopień przyczynienia się przez każde z małżonków do powstania majątku wspólnego.
W tym miejscu warto wspomnieć o jednym z szerzej komentowanych w ostatnim czasie wyroków SN, w którym to stwierdzono, że wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego polegająca na zdradzie małżonka może być przyczyną do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym (sygn. II CSKP 1401/22).
W toku postępowania sąd dokładnie bada, co składa się na majątek wspólny i jaki był wkład każdego z małżonków w jego gromadzenie. Znaczenie ma przede wszystkim praca zawodowa i zarobki osiągane w ramach prowadzenia działalności, a ponadto dodatkowy wkład w majątek, na przykład w postaci otrzymanej darowizny.
Istotna jest także gospodarność i umiejętne zarządzanie pieniędzmi. Jeśli jedna osoba planowała wydatki rodziny w sposób, który miał zagwarantować bezpieczeństwo finansowe, a druga osoba trwoniła majątek, na przykład na gadżety elektroniczne czy różnego typu rozrywki, warto wspomnieć o tym w sądzie.
Najczęstsze pytania o wpływ zdrady na podział majątku
Czy zdrada ma wpływ na podział majątku wspólnego?
Zdrada może mieć wpływ na podział majątku, ale pod warunkiem, że wiązała się z dodatkowymi okolicznościami. Przykładem może być sytuacja, gdy niewierny małżonek w rażący sposób zaniedbywał swoje obowiązki finansowe względem rodziny, trwonił majątek wspólny lub nie podejmował pracy zarobkowej.
Kiedy może dojść do nierównego podziału majątku?
Kluczowe znaczenie mają takie czynniki, jak stopień, w jakim każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, wkład pracy przy wychowywaniu dzieci, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz zarządzaniu majątkiem. Sąd ocenia również, czy któryś z małżonków rażąco nie wywiązywał się z obowiązków rodzinnych, trwonił majątek, unikał pracy zarobkowej lub dopuszczał się innych zachowań, które miały negatywny wpływ na sytuację finansową wspólnoty majątkowej.
W tym miejscu warto wspomnieć o jeszcze jednej sytuacji, jaką jest nieuzasadnione opuszczenie rodziny. Nie należą do rzadkości sytuacje, kiedy niewierny małżonek podejmuje decyzję o pozostawieniu rodziny i wyprowadzce do nowego partnera lub partnerki. Może to mieć wpływ na dokonanie nierównego podziału majątku, a także na orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy małżonka.
Jak pozbawić małżonka prawa do równego podziału majątku?
Jeśli zależy Ci na dokonaniu przez sąd nierównych udziałów podczas podziału majątku wspólnego, najważniejsze jest dokładne przemyślenie przedstawionej w sądzie argumentacji. W pierwszej kolejności warto skonsultować się z prawnikiem, który oceni, czy w przypadku danej sprawy są szanse na ustalenie nierównych udziałów przy podziale majątku. Podpowie również, jak nie dać się przy podziale majątku po rozwodzie oraz jakie materiały dowodowe należy skompletować. Przydatne mogą okazać się paragony, zdjęcia, filmy, korespondencja, dokumentacja typu PIT, a także zeznania świadków.
Czy jeżeli wystąpię do sądu o orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy męża z powodu zdrady, to później przy podziale majątku, mój były mąż dostanie mniejszy udział w majątku wspólnym?
Nie, co do zasady zdrada nie wpływa na podział majątku wspólnego, a majątek dzielony jest pomiędzy były małżonków w częściach równych. Niekiedy jednak, zdarza się, że np. prowadzone przez jednego z małżonków przez lata podwójne życie, będzie wpływało na późniejszy podział majątku. Będzie to jednak uzależnione od wykazania przed sądem, że oboje małżonkowie nie przyczynili się do powstania majątku wspólnego w równym stopniu.
Czy jeżeli mąż wyprowadził się do nowej partnerki jeszcze przed naszym rozwodem, oznacza że ja przy podziale majątku dostanę nasze wspólne mieszkanie?
Nie, w takiej sytuacji to kto otrzyma wspólne mieszkanie będzie zależało od tego, który z małżonków będzie w stanie spłacić drugiemu należną mu cześć mieszkania przy podziale majątku.
Co mogę zrobić, jeżeli mąż zdradzał mnie latami, wydając nasze wspólne pieniądze na prezenty dla swoich kolejnych partnerek, a teraz chce po równo podzielić nasz majątek?
W tym przypadku warto wystąpić do sądu z wnioskiem o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym. Warto wiedzieć, że jeżeli strona inicjująca postępowanie podziałowe nie wystąpi z takim wnioskiem, to udziały małżonków w majątku wspólnym zostaną ustalone w częściach równych.
Zależy Ci na ustaleniu nierównych udziałów przy podziale majątku przy rozwodzie, ponieważ Twój małżonek nie dołożył starań w zakresie gromadzenia majątku? A może – w związku ze swoją niewiernością – przyczynił się on do roztrwonienia wspólnych pieniędzy? Porozmawiaj z prawnikiem rodzinnym w Warszawie i zwiększ swoje szanse na otrzymanie większej części majątku wspólnego!
