Czym różni się spółka jawna od spółki z o.o.?

Spółka jawna od spółki z o.o. różni się przede wszystkim zasadami odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli. Co do zasady w razie niemożności realizacji swoich wierzytelności wobec spółki, wierzyciel spółki jawnej może jej dochodzić od poszczególnych wspólników, natomiast wierzyciel spółki z o.o. od członków jej zarządu. Spółka jawna charakteryzuje się też prostszą strukturą organizacyjną – ponieważ nie posiada organów (na przykład zarządu), co oznacza, że wszystkie decyzje podejmowane są przez wspólników.

Spółka jawna – czym różni się od spółki z o.o.?

Jeżeli chodzi o spółkę jawną, to zgodnie z wymogami Kodeksu spółek handlowych, wspólnicy zobowiązani są do wniesienia wkładu, przy czym nie musi on w każdym przypadku być wnoszony w formie pieniężnej czy rzeczowej. Przepisy dopuszczają bowiem wniesienia go w formie świadczenia pracy czy usług. Natomiast w spółce z o.o. nie ma możliwości by praca czy usługi na rzecz spółki mogły zostać zakwalifikowane jako wniesiony przez wspólnika wkład. Inną różnicą jest obowiązek płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez wspólników. Mianowicie w spółce jawnej każdy wspólnik jest obowiązany do ich uiszczenia, natomiast w spółce z o.o. wspólnicy w zasadzie nie mają obowiązku jej ponoszenia. Wyjątkiem jest wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., którego przepis art. 8 ust. 6 pkt. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wymieniają wśród podmiotów obowiązanych do płacenia składek. W tym miejscu warto wspomnieć, że w ostatnim czasie ZUS przyjął konstrukcję “wspólnika iluzorycznego” i “niemal jedynego wspólnika” i zaczął się domagać opłacania składek od wspólników spółek z o.o., w sytuacji gdy jeden z nich był wspólnikiem dominującym i posiadał np. 99% udziałów w spółce z o.o. Uchwałą z dnia 21 lutego 2024 roku Sąd Najwyższy odmówił słuszności wskazanej wyżej argumentacji ZUS (sygn. akt III UZP 8/23).

Spółka z o.o. czy jawna – którą wybrać?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, którą spółkę wybrać, która okaże się dla nas lepsza – ponieważ wiele zależy od indywidualnej sytuacji biznesowej, w jakiej się znajdujemy. Jeśli ryzyko utraty kapitału jest wysokie – znacznie lepiej sprawdzi się spółka z o.o., z kolei jeśli nie dysponujemy kapitałem początkowym, chcemy prowadzić średnich rozmiarów przedsiębiorstwo, a przy tym w gronie wspólników wzajemnie sobie ufamy – spółka jawna może okazać się „strzałem w dziesiątkę”. Warto zatem, przed podjęciem ostatecznej decyzji co do formy prawnej prowadzenia biznesu skorzystać z konsultacji prawnej radcy prawnego zajmującego się tą tematyką, aby w trakcie spotkania omówić wszystkie ważne dla nas aspekty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.