Sprawy dotyczące istotnych spraw dziecka
Modelowo rodzice powinni wspólnie i bezproblemowo decydować o wszelkich istotnych sprawach dziecka. Zdarzają się jednak sytuacje, że rodzice nie są w stanie porozumieć się w tych kwestiach. Wówczas jedynym rozwiązaniem może okazać się wystąpienie do sądu rodzinnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka. W Kancelarii Prawnej Szeffner Wspólnicy zapewniamy wsparcie we wszelkich sporach związanych z istotnymi sprawami dziecka – od doradztwa prawnego, przez przygotowanie dokumentacji, po reprezentację w sądzie.
Rozstrzyganie o istotnych sprawach dziecka – podstawa prawna
Rodzice w ramach wykonywania władzy rodzicielskiej muszą podejmować decyzje nie tylko w kwestiach bieżących, ale też dotyczących najważniejszych spraw dziecka. Choć powinny one zapadać w porozumieniu, rodzice nie zawsze potrafią je osiągnąć – szczególnie gdy po rozwodzie lub rozpadzie związku nieformalnego żyją w rozłączeniu. Jeżeli byli małżonkowie lub partnerzy nie mogą wypracować porozumienia, mogą wystąpić do sądu z wnioskiem o rozstrzygnięcie istotnych spraw dziecka na podstawie art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który brzmi:
§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
§ 2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Istotne sprawy dziecka – co może się do nich zaliczać?
Polskie przepisy nie regulują tego, co dokładnie zalicza się do istotnych spraw dziecka – w żadnym akcie prawnym nie znajduje się legalna definicja tego pojęcia. W związku z tym pod uwagę należy brać przede wszystkim dotychczasowe orzecznictwo. Za istotne sprawy dziecka należy uznać wszystkie kwestie, które mogą mieć wpływ na jego dalsze losy. Mogą to być:
- nadanie oraz zmiana imienia lub nazwiska dziecka,
- nabycie lub zmiana obywatelstwa,
- ustalenie miejsca stałego pobytu dziecka, zameldowanie oraz wymeldowanie,
- wyjazd dziecka za granicę na wakacje lub w celu stałego pobytu,
- wybór przedszkola, szkoły czy kierunku kształcenia dziecka, udział w zajęciach pozaszkolnych,
- wybór religii, w której wychowane ma być dziecko,
- wybór sposobu leczenia dziecka, przeprowadzenie poważnych zabiegów medycznych,
- wydanie dowodu osobistego lub paszportu dla dziecka,
- czasowe powierzenie pieczy nad dzieckiem innej osobie.
Katalog istotnych spraw dziecka jest więc niezwykle szeroki – a wiele tych kwestii może mieć wpływ na całe jego życie.
Co się dzieje, gdy rodzice nie mogą wypracować porozumienia co do istotnych spraw dziecka?
Zdarza się, że po rozpadzie związku – formalnego, jak i nieformalnego – rodzice nie mogą dojść do porozumienia co do istotnych spraw dziecka. W takich sytuacjach rozwiązanie może zostać wypracowane na drodze sądowej, co wynika z przywołanego art. 97 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu może wystąpić każdy z rodziców, zarówno mający pełną władzę rodzicielską, jak i ten, wobec którego orzeczono jej ograniczenie. W tym ostatnim przypadku pod warunkiem, że sąd rodzicowi temu pozostawił kompetencje w tym zakresie.
Wniosek o rozstrzygnięcie w istotnych sprawach dziecka należy złożyć do sądu rejonowego – takimi postępowaniami zajmują się wydziały rodzinne. Powinien być to sąd właściwy dla miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie dotyczy, a jeśli go nie ma – sąd właściwy dla miejsca jej pobytu.
Co ważne, fakt, że jeden z rodziców podejmuje samowolne działania i podejmuje decyzje w istotnych sprawach dziecka bez zgody drugiego z nich nie sprawia, że te czynności prawne są nieważne. Mogą jednak zostać uznane za sprzeczne z interesem dziecka, a rodzic, który narusza obowiązek wspólnego decydowania, naraża się na konsekwencje prawne – także daleko idące i obejmujące ograniczenie czy pozbawienie władzy rodzicielskiej z uwagi na zagrożenie lub naruszenie dobra dziecka.
Uzyskaj pomoc przy składaniu wniosku o rozstrzyganie o istotnych sprawach dziecka
Jeśli rodzice nie są w stanie porozumieć się w istotnych sprawach dziecka i będą rozstrzygać spór przed sądem, warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia adwokata lub radcy prawnego od spraw rodzinnych. Dążenie do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka to rozwiązanie, które może być możliwe do osiągnięcia – ale zwykle pod warunkiem, ze strony zgodzą się na pójście na pewne ustępstwa.
Radcowie prawni z Kancelarii Prawnej Szeffner Wspólnicy zapewniają wsparcie obejmujące kompleksowe doradztwo, przygotowanie wymaganej dokumentacji oraz reprezentację w sądzie. Wiemy, że dla rodzica wszystkie sprawy dziecka są niezwykle istotne, a znalezienie optymalnego rozwiązania może mieć kluczowy wpływ na jego przyszłość.
