Alimenty na żonę po rozwodzie – kiedy i ile trzeba płacić?
Choć alimenty kojarzone są głównie z obowiązkiem wsparcia finansowego dziecka po rozwodzie, mogą być również przyznane byłemu małżonkowi – zarówno żonie, jak i mężowi. Warunki i czas ich opłacania zależą przede wszystkim od tego, czy rozwód nastąpił z winy jednej bądź obu stron. Na wysokość świadczenia wpływa zarówno sytuacja majątkowa męża, jak i sytuacja żony. Wyjaśnimy, kiedy po rozwodzie były mąż może być zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz żony (i na odwrót) oraz jak ustala się ich wysokość.
Kiedy żonie przysługują alimenty po rozwodzie?
Alimenty na rzecz żony po orzeczeniu rozwodu mogą zostać ustalone w dwóch wypadkach, tj. gdy:
● żona znajduje się w niedostatku, a rozwód nie został orzeczony z jej wyłącznej winy;
● sytuacja materialna żony po rozwodzie uległa pogorszeniu, a mąż został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.
Ustawodawca nie doprecyzował, jak należy rozumieć pojęcie niedostatku, dlatego konieczne jest posiłkowanie się doktryną i orzecznictwem. Jak zatem rozumieć niedostatek? Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 maja 2022 roku (sygn. akt III AUa 277/21) o niedostatku można mówić wtedy, gdy małżonek nie jest w stanie własnymi siłami zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie w wyroku z dnia 24 października 2019 roku (sygn. akt VII U 1121/19) podkreślił zaś, że konieczne jest „uwzględnienie całokształtu okoliczności charakteryzujących życiowe i majątkowe położenie rozwiedzionego małżonka domagającego się świadczenia alimentacyjnego”.
Ustalenie, czy doszło do pogorszenia się sytuacji materialnej żony po rozwodzie, wymaga wykazania okoliczności faktycznych powstałych w następstwie rozwodu i określających jej sytuację, a dodatkowo także stwierdzenia hipotetycznej sytuacji, w której znajdowałaby się żona, gdyby do rozwodu nie doszło i małżeństwo trwało nadal. Jeśli zatem np. na skutek podziału majątku wspólnego sytuacja żony pogorszyła się, a rozwód został orzeczony z winy męża, wówczas może ona domagać się od niego alimentów.
Od czego zależy wysokość alimentów na żonę?
Wysokość alimentów na żonę nie została określona przez ustawodawcę kwotowo, ale podlega każdorazowo ustaleniu. Nie ma przy tym przeciwwskazań, aby kwestia ta została uregulowana np. w tzw. ugodzie rozwodowej. Od czego zależy wysokość alimentów?
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od dwóch czynników tj.:
● usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, czyli żony;
● zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, czyli męża.
Przy ustalaniu wysokości alimentów na żonę sąd bierze zatem pod uwagę konkretną sytuację rodzinną. W interesie żony, domagającej się alimentów, jest wykazanie i uzasadnienie swoich potrzeb. Mąż zaś powinien jak najbardziej precyzyjnie określić, ile jest w stanie łożyć na żonę. W tym celu warto skorzystać z pomocy prawnika rodzinnego w Warszawie, który pomoże w wyliczeniu optymalnej kwoty i zebraniu dokumentów (faktur, rachunków, potwierdzeń wpłat) udowadniających jej zasadność.
Jak długo trzeba płacić alimenty na żonę po rozwodzie?
Co do zasady obowiązek opłacania alimentów na żonę po rozwodzie trwa, dopóki nie wstąpi ona w nowy związek małżeński. Ustawodawca zastrzegł dodatkowo, że w przypadku rozwodu bez orzekania o winie, obowiązek alimentacyjny wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia. W uzasadnionych przypadkach sąd może jednak na żądanie żony przedłużyć ten termin.
Czy alimenty na żonę mogą być dożywotnie?
Alimenty na żonę mogą być opłacane dożywotnio. Dotyczy to sytuacji, gdy rozwód został orzeczony z wyłącznej winy męża oraz z winy obu stron. Należy mieć też na uwadze, że sąd może przedłużyć pięcioletni termin płacenia alimentów na żonę w razie rozwodu bez orzekania o winie. Nie ma ustawowo określonego okresu, o który sąd przedłuży obowiązek alimentacyjny. Zawsze są brane pod uwagę okoliczności danej sprawy.
Najczęstsze pytania o alimenty na żonę po rozwodzie
Sprawy rozwodowe nie należą do najłatwiejszych. Nic w tym dziwnego. Rozwód w Warszawie zawsze wiąże się z emocjami i koniecznością uregulowania wielu spraw. Oto najczęściej zadawane pytania dotyczące rozwodu i alimentów po rozwodzie.
W jakich sytuacjach można uzyskać alimenty od małżonka?
Alimenty od byłego męża można uzyskać w razie pogorszenia się sytuacji materialnej żony po rozwodzie, który został orzeczony z jego wyłącznej winy. Z kolei jeżeli nastąpił rozwód bez orzekania o winie bądź z winy obu stron wówczas obowiązek alimentacyjny powstaje tylko wtedy, gdy żona znajduje się w niedostatku.
Czy wysokość alimentów na żonę jest taka sama jak na dzieci?
Wysokość alimentów na żonę ustalana jest indywidualnie i nie jest zależna od alimentów na dzieci. Zależą one od usprawiedliwionych potrzeb żony oraz możliwości zarobkowych i majątkowych męża.
Czy żona musi udowodnić swoją sytuację finansową, aby dostać alimenty?
Tak, dla uzyskania alimentów od byłego męża konieczne jest wykazanie niedostatku lub pogorszenia się sytuacji finansowej, w zależności od tego, na jakiej podstawie orzeczone ma zostać świadczenie.
Czy alimenty na żonę można obniżyć lub podwyższyć w trakcie ich trwania?
Tak, alimenty na żonę, podobnie jak alimenty na dziecko, mogą ulec podwyższeniu lub obniżeniu. Zależą one bowiem od ich usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości zarobkowych i majątkowych męża, które mogą ulec zmianie.
Czy ponowne małżeństwo żony zwalnia z obowiązku alimentacyjnego?
Tak, obowiązek alimentacyjny męża wygasa wraz z zawarciem nowego małżeństwa przez żonę.